Devlet Tiyatrolarında kapalı gişe oynayan Kurban, Çığ, Kerbela, Hamlet Makinesi gibi oyunların rejisörlüğünü üstlenen Ayşe Emel Mesci, bu rejisinde, 1968 yılı Türk Dil Kurumu Ödülü’nü kazanan, Kemal Tahir’in tarihsel romanlarından biri olan, Osman Özkan’ın oyunlaştırdığı Devlet Ana ile sanatseverleri buluşturuyor. Geniş bir oyunucu kadrosuna sahip bu görkemli oyunun dekor tasarımı Murat Gülmez’in, kostüm tasarımı Gazal Erten’in, ışık tasarımı ise Yakup Çartık’ın imzasını taşıyor. Müzikleri Tuluyhan Uğurlu tarafından yapılan oyunun koreografisi ise yine Ayşe Emel Mesci’ye ait.
“Anayurdumuzdan koparıp kattılar önlerine bizi düşmanlar... İki yüzyıl önce, sırtımızı kargı demirleriyle dürtüp başımızın üstünde keskin kılıçlarını çevirerekten, bizi göçmen, göçebe ettiler, kova kova getirip sıkıştırdılar buraya... Ülkede kıyamet koptu, devlet yıkıldı. Millet can derdine düştü, sol elden sağ ele destek kalmadı. Bir yerde direnmekteyiz ki, tekerlendik mi gideceğimiz, cehennemin dibidir.”
Üç yanı bataklıkla çevrili bir arazide tutunmuş küçük bir uç beyliği… O kaosun içinden önce bir devlet ve sonra bir cihan imparatorluğu doğacak. Ama oyunun geçtiği zamanlarda henüz hiçbir şey belli değil.
Devlet Ana, bir cinayet öyküsü ve Osmanlı beyliğinin adım adım devletleşmeye doğru evrilen sancılı sürecini iç içe işliyor.